"Kentsel Dönüşüm Süreci: Riskli Bina Tespiti, İtiraz ve Yıkım Süreci"

1. Riskli Bina Tespiti

Kentsel dönüşümün ilk aşaması, binaların riskli olup olmadığının tespit edilmesidir. 6306 sayılı kanun kapsamında, binaları…

Riskli bina tespiti, bireysel başvurularla yapılabileceği gibi, belediyeler ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından da başlatılabilir. Riskli yapı raporları çıkarılmadan önce bina sahibi veya yönetimi, ilgili kurumlara başvuru yaparak yapılarının incelenmesini talep edebilir.

2. Yıkım Kararları

Bir bina riskli yapı olarak belirlendikten sonra, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, maliklere tebligat göndererek binanın yıkılmasını ister. Yıkım kararı verildikten sonra, gayrimenkul sahiplerinin itiraz etme hakkı vardır. İtiraz edilen durumlarda, raporun tekrar incelenmesi sağlanabilir.

Yıkım kararı verilmesinin ardından, eğer binanın sahipleri 15 gün içinde itirazda bulunmazsa, bina 60 gün içinde yıkılmak zorundadır. 60 gün içerisinde bina yıkılmadığı takdirde, ilgili idareler tarafından ek 30 gün daha süre verilebilir. Bu sürenin sonunda, bina Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yıkılacaktır.

3. Müteahhit Seçimi

Kentsel dönüşüm sürecinde önemli bir aşama da müteahhit seçimidir. Binanın inşaatı, binaların güvenliği ve kaliteli bir şekilde yeniden inşa edilmesi için müteahhitlerin seçimi büyük önem taşır. Kentsel dönüşümde müteahhitler genellikle ilgili inşaat şirketleri tarafından yapılır, ancak bu seçim sürecinde hak sahipleri de yer alır.

Hak sahipleri, belediyelerle ve müteahhitlerle ortak bir anlaşmaya vararak binalarını yeniden inşa edebilirler. Çoğu zaman, müteahhitler, hak sahiplerinin onayına sunulmadan önce, bir ihale süreci ile seçilirler. Bina sahipleri, bu sürece katılarak en uygun fiyat ve şartlarla çalışacak müteahhiti seçebilirler. Müteahhitler, inşa sürecinde kalite, güvenlik ve çevreye duyarlılık gibi kriterlere göre değerlendirilir.

4. Hak Sahiplerinin Kentsel Dönüşümdeki Hakları

Kentsel dönüşüm sürecinde, gayrimenkul sahipleri ve kiracılar çeşitli haklara sahiptir. 6306 sayılı kanun, hak sahiplerinin güvenliğini sağlamayı amaçlayan bir dizi düzenleme getirmiştir. İşte hak sahiplerinin kentsel dönüşümdeki hakları:

- Yerinde İkamet Hakkı: Kentsel dönüşüm sürecinde, hak sahiplerine yerinde ikamet etme hakkı verilir. Yani, bina sahipleri, kendi binalarına yeniden yerleşebilirler.

- Yeni Konutlar: Riskli binaların yerine yapılacak yeni konutlar, eski binaların sahiplerine verilecektir. Kentsel dönüşümün amacı, hak sahiplerinin daha güvenli ve konforlu bir ortamda yaşamalarını sağlamaktır.

- Finansal Destekler: Devlet, kentsel dönüşüm sürecine katılan kişilere çeşitli destekler sunmaktadır. Bu destekler arasında faiz indirimli krediler, kira yardımları ve harç muafiyetleri bulunur.

- Kiracılar İçin Haklar: Kentsel dönüşümde kiracılara da çeşitli haklar tanınmaktadır. Kiracılar, yeni inşa edilen binalarda da hak sahipleriyle aynı şartlar altında yerleşme hakkına sahiptirler. Ayrıca, kiracılar geçici olarak yer değişikliği sağlanacaksa, kira yardımı gibi desteklerden faydalanabilirler.

- İtiraz Hakkı: Yıkım kararı verilen bir binanın sahipleri, 15 gün içerisinde itiraz etme hakkına sahiptir. İtirazlar değerlendirilir ve bina tekrar incelenebilir. Eğer itirazlar kabul edilmezse, bina yıkılacaktır.

5. Kentsel Dönüşümde Dikkat Edilmesi Gerekenler

Kentsel dönüşüm sürecine katılanların dikkat etmesi gereken birkaç önemli nokta vardır:

- Zamanında Başvuru: Bina sahiplerinin, binalarının riskli olup olmadığını öğrenmek için başvuruda bulunmaları önemlidir. Riskli yapı tespiti yapılmadan önce herhangi bir işlem yapılamaz.

- Emlak Değerinin Takibi: Kentsel dönüşüm sürecinde, müteahhitler ve gayrimenkul sahipleri arasında yapılan anlaşmalara dikkat edilmelidir. Yapılacak yeni binaların değeri ile ilgili bir değerlendirme yapmak faydalı olacaktır.

- Bütünleşik Bir Plan: Kentsel dönüşüm, yalnızca binaların yıkılması ve yeniden yapılması süreci değil, aynı zamanda bölgenin altyapısının iyileştirilmesini de içeren bir projedir. Bu nedenle, dönüşüm sürecinde çevre düzenlemesi ve altyapı yatırımlarına da önem verilmelidir.

Sonuç

Kentsel dönüşüm süreci, şehirlerin güvenli hale getirilmesi ve yaşanabilir alanların oluşturulması adına büyük bir adımdır. Riskli yapıların tespiti, yıkım kararları, müteahhit seçimi ve hak sahiplerinin süreçteki hakları gibi adımlar, kentsel dönüşümün sağlıklı bir şekilde ilerlemesini sağlar. Kentsel dönüşüm süreci, hem bina sahipleri hem de şehirler için faydalı bir gelişim süreci olma potansiyeline sahiptir.